Sinusitis
Streptococcus equi subsp. zooepidemicus, S. dysgalactiae subsp. dysgalactiae, Staphylococcus spp., anaërobe kiemen, …
De essentie
Inflammatie of zwelling van de nasale mucosa en etterophoping, ten gevolge van een virale of bacteriële infectie, kunnen de apertura nasomaxillaris obstrueren of de sinusdrainage blokkeren en daardoor predisponeren tot een primaire sinusitis. Deze geeft aanleiding tot een unilaterale mucopurulente neusvloei die meestal geurloos is.
Secundaire sinusitis ten gevolge van een tandpathologie (pulpitis en periapicale abcedatie, diepe periodontitis) wordt frequenter geassocieerd met een unilaterale purulente neusvloei met een sterk afwijkende necrotische geur. Anaërobe kiemen (Bacteroides spp., Fusobacterium spp.) hebben een veel belangrijker aandeel in deze pathologie.
Secundaire sinusitis kan ook het gevolg zijn van paranasale sinus cysten en tumorale massa’s.
PREVENTIE EN BEHANDELING
Acute gevallen van primaire sinusitis kunnen spontaan genezen of reageren goed op een systemische behandeling. Chronische gevallen (> 2 maanden) hebben een bijkomende lokale behandeling nodig om het probleem opgelost te krijgen.
Sinusitis secundair aan tandpathologie kan pas genezen na wegnemen van de oorzaak, in de meeste gevallen dus na extractie van een geïnfecteerde maaltand, gevolgd door een lokale (spoeling van de sinus) en systemische behandeling. Voor de behandeling van secundaire sinusitis is het aangewezen ook de aanbevelingen te volgen die beschreven zijn bij de indicatie ‘Tandwortelinfectie en periodontitis’.
Secundaire sinusitis tengevolge van paranasale sinus cysten en tumorale massa’s wordt meestal best chirurgisch behandeld.
1. Preventie:
- Allerhande predisponerende omstandigheden zoals irritatie van de luchtwegen door stof, lang transport, droge lucht, tocht, ammoniak, enz., moeten vermeden worden.
- Een stofvrije omgeving, een goede ventilatie en voldoende rust zijn essentieel om de belasting van de bovenste luchtwegen te minimaliseren.
2. Lokale behandeling:
- Deze kan bestaan uit het spoelen (1 tot 2x/dag) van de sinusholte na trepanatie met een volume NaCl 0,9% of een verdund desinfectans (bvb. 0,05% povidone-iodium oplossing) tot na klinisch herstel. Bij hardnekkige gevallen kan chirurgisch ingrijpen noodzakelijk zijn.
3. Systemische behandeling: enkel primaire sinusitis
Keuze van het antibioticum
INDELING OP BASIS VAN WETENSCHAPPELIJK CRITERIA.
Belangrijke nota: het gebruik van niet-vergunde middelen is onderhevig aan de cascaderegelgeving1ste keuze
benzylpenicilline (niet vergund)2de keuze
sulfadiazine + trimethoprim 1sulfadoxine + trimethoprim3de keuze
Voetnoten
1: Vergunning betreft enkel infecties geassocieerd met Streptococcus spp. en Staphylococcus aureus.
+ Resistentie
Streptokokken geïsoleerd bij paarden zijn in de regel gevoelig aan penicilline G. Dit geldt ook voor de meeste anaëroben.
Indien veel etter of necrotisch materiaal aanwezig is, is de combinatie trimethoprim + sulfonamide niet werkzaam. Voor behandeling van streptokokken-infecties is penicilline G verkiesbaar boven trimethoprim + sulfonamide.
+ Staalname en diagnostiek
+ Referenties
Freeman. Sinus disease. Veterinary Clinics of North America: Equine Practice 2003, 19: 209-243.
McGorum et al. Disorders of the paranasal sinuses (Tremaine & Freeman). In: Equine Respiratory Medicine and Surgery, 2007, 393-407.
Prescott. Sulfonamides, diaminopyrimidines and their combinations. In Giguère et al., Antimicrobial Therapy in Veterinary Medicine, 5th ed. 2013: 279-294.
