Necrobacillose
Fusobacterium necrophorum
De essentie
Necrobacillose betreft een dyfteroïde ontsteking van de larynx of oropharynx (= orale necrobacillose). Fusobacterium necrophorum is de verantwoordelijke kiem. Na microscopisch kleine traumata aan de arykraakbeenderen (kissing lesions), kan deze kiem het weinig gevasculariseerde kraakbeen koloniseren en ernstige necrose veroorzaken. De ziekte wordt meer gezien bij Belgisch Wit-Blauwe kalveren. Een vroeg ingezette en lang aangehouden antibacteriële behandeling is een absolute noodzaak om therapeutisch succes te behalen. Frequent faalt deze therapie en dan moet men operatief ingrijpen (laryngostomie). Als aanvullende therapie kan éénmalig cortisone gebruikt worden met als doel ontzwelling van de laryngeale/pharyngeale structuren te bekomen. Ook NSAIDs kunnen symptomatisch aangewend worden. Hyperthermie bij gevallen van laryngeale necrobacillose kan zowel pyrogeen zijn als ontstaan door de gebrekkige afvoer van endogene warmte door de aangetaste ventilatie. Daarom kan extern afkoelen (dieren nat spuiten) een belangrijke hulp zijn om de lichaamstemperatuur te doen zakken. Er is geen vaccin beschikbaar.
Keuze van het antibioticum
1ste keuze
procaïne benzylpenicilline trimethoprim + sulfonamiden2de keuze
florfenicol amoxicilline ampicilline lincomycine + spectinomycine 1tilmicosine tylosine3de keuze
Voetnoten
1: Binnen de combinatie lincomycine + spectinomycine is enkel lincomycine actief tegen anaërobe kiemen.
+ Resistentie
+ Staalname en diagnostiek
Diagnose kan vermoed worden op basis van klinische tekenen (inspiratoire tot gemengde stridor). Bevestiging kan door inspectie van de larynx via speculum of laryngoscoop. Isolatie van onder andere Fusobacterium necrophorum, Trueperella pyogenes of andere (anaerobe) bacteriën kan aanvullend gebeuren.
Wanneer en hoe bemonsteren?
Stalen kunnen genomen worden ter hoogte van de letsels d.m.v. een steriele swab.
Hoe bewaren?
Strikt anaerobe bacteriën sterven snel af bij contact met zuurstof. Hun isolatie wordt daardoor sterk bemoeilijkt. Stalen worden daarom best luchtdicht en zo snel mogelijk bezorgd aan het laboratorium om hun isolatiekansen te verhogen. Gebruik bij voorkeur een anaeroob transportmedium voor het bewaren en transport van swabs. Stalen moeten gekoeld (+/- 4°C) worden om te vermijden dat residentiële bacteriën de eventueel aanwezige pathogene kiemen zouden gaan overwoekeren.
+ Referenties
Jiménez et al. Minimum Inhibitory Concentrations for 25 selected antimicrobial agents Dichelobacter nodosus and Fusobacterium strains isolated from footrot in sheep of Portugal and Spain. Zoonoses and Public Health 2012, 51: 245-248.
A3-bronnenEuropean Food Safety Authority (EFSA) Panel on Biological Hazards (BIOHAZ). Scientific opinion on the public health risks of bacterial strains producing extended-spectrum β-lactamases and/or AmpC β-lactamases in food and food-producing animals. EFSA Journal 2011, 9: 2322. Accessed at www.efsa.europa.eu/efsajournal.
