Orchitis
Escherichia coli, Proteus vulgaris, Staphylococcus spp., Streptococcus spp., Brucella canis, Mycoplasma canis
De essentie
Orchitis is een ontsteking van de testis en/of epididymis en komt meestal voor bij jonge reuen. Orchitis kan traumatisch van aard zijn of optreden na infectie. Naast bacteriën kunnen ook fungi (o.a. blastomycosis) en Canine Distemper Virus een rol spelen. De aandoening is meestal bilateraal en aanvankelijk zijn alle symptomen van een ontsteking aanwezig. De spermakwaliteit wordt zeer nadelig en meestal ook irreversibel beïnvloed.
Keuze van het antibioticum
Een antibioticumtherapie geeft meestal weinig of geen resultaat omdat er na parenterale toediening onvoldoende hoge antibioticaconcentraties in het testisparenchym tot stand komen. Uni- of bilaterale castratie is aanbevolen.
1ste keuze
2de keuze
3de keuze
difloxacine enrofloxacine marbofloxacine pradofloxacine+ Resistentie
Cefalexine is niet werkzaam tegen Mycoplasma canis. Bij Brucella canis werden hoge minimum inhibitorische concentraties (MICs) van cefalexine vastgesteld. De gevoeligheid van Escherichia coli en Proteus spp. varieert.
De combinatie van penicilline G met neomycine is vergund voor intramusculaire/subcutane toediening, maar werd niet behouden voor classificatie, omwille van de neveneffecten bij parenteraal gebruik (voornamelijk nefro- en ototoxiciteit).
+ Staalname en diagnostiek
Diagnose is gebaseerd op basis van klinische symptomen van ontsteking van de testis en/of epididymis (inspectie en palpatie van het scrotum). Echobegeleide fijne naaldaspiratie (FNA)van de testes en epididymis gevolgd door cytologie en bacteriologie kunnen een bacteriële oorzaak bevestigen. De vaststellingen op cytologie zijn de volgende: mature spermatozoa in de aanwezigheid van een grote hoeveelheid polymorfonucleaire leukocyten en bacteriën. Alhoewel er met een FNA slechts een minimaal trauma veroorzaakt wordt kan een FNA aanleiding geven tot een verspreiding van de infectie naar de aanpalende weefsels. Deze diagnose techniek wordt bijgevolg niet heel frequent gebruikt bij de aanwezigheid van een acute inflammatie.
Een derde mogelijkheid om tot een diagnose te komen is een sperma-afname. Aangezien honden met orchitis vaak veel pijn hebben t.h.v. deze regio is het echter vaak onmogelijk om sperma te verzamelen. Een sperma-onderzoek bestaat uit een macroscopisch en een microscopisch onderzoek. Bij het macroscopisch onderzoek wordt er gekeken naar het volume, de kleur, de aanwezigheid van abnormale bijmengingen en eventueel ook naar de viscositeit en de geur. Zo kan er bij orchitis als bijmenging bij het ejaculaat pus aangetroffen worden. Het microscopisch onderzoek bestaat uit het beoordelen van de motiliteit, de concentratie en de morfologie. Als laatste kan er ook nog een bacteriologisch onderzoek uitgevoerd worden. Is het mogelijk om sperma te verzamelen dan wordt er een cultuur gemaakt voor aerobe bacteriën, Mycoplasma spp. en Ureaplasma spp. Een groei van meer dan 10000 bacteriën per millimeter van 1 bepaalde bacteriesoort is significant. Een belangrijk probleem met deze techniek is dat de infectie niet exact gelokaliseerd wordt en zich zowel in de testes, de epididymidi en de prostaat kan afspelen.
+ Referenties
Giguère et al. Antimicrobial Therapy in Veterinary Medicine, 5th ed. 2013.
Greene & Calpin. Antimicrobial drug formulary. In: Greene (Editor). Infectious diseases of the dog and cat. Elsevier Saunders, 4th ed. 2012, pp. 1207-1320.
