NLFR

Dermatophilose

Dermatophilus congolensis

De essentie

Dermatophilose kan ontstaan bij de aanwezigheid van huidletsels of een verweking van de huid. Een hoge vochtigheidsgraad is een uitlokkende factor. De infectie kan overgedragen worden door insecten en ectoparasieten, en inert materiaal (tuigmateriaal, borstels, …).

Voor de diagnostiek van dermatophilose kan men enkele haarplukjes met etter gebruiken. Er kan tevens een swab genomen worden van het vocht dat zich onder de korsten bevindt. Tracht niet te veel materiaal op de swab te nemen om overwoekering door contaminanten te vermijden. De kiem kan ook gemakkelijk micoscopisch aangetoond worden.

PREVENTIE EN BEHANDELING

Spontaan herstel kan optreden. Toch verdient het de aanbeveling aangetaste dieren lokaal te behandelen, om besmetting van andere dieren te voorkomen. Ook de mens kan aangetast worden, maar de pathogeniteit van de infectie is laag en genezing treedt op na enkele weken.

1. Preventie:

  • Zorg voor een droge omgeving (stal/schuilhok).
  • Voorkom huidletsels.
  • Bestrijd insecten en ectoparasieten.
  • Isoleer de aangetaste dieren en bied hen rust tot volledig herstel is opgetreden.
  • Vermijd het gebruik van gemeenschappelijk materiaal bij aangetaste en niet-aangetaste dieren.
2. Lokale behandeling:

  • Was de aangetaste huiddelen met ontsmettende zeep (op basis van 2 tot 4% chloorhexidine).
  • Droog de huid goed na het wassen. Letsels kunnen ook lokaal behandeld worden met ‘lime sulfur’.
  • Van zodra de pijn draaglijk of verdwenen is (na enkele dagen wassen), is het aangewezen de korsten zoveel mogelijk te verwijderen: deze vormen een belangrijke bron van infectie of herinfectie.

3. Systemische behandeling:

  • Uitsluitend bij uitgebreide letsels, eventueel aangevuld met een lokale behandeling.

Keuze van het antibioticum

INDELING OP BASIS VAN WETENSCHAPPELIJK CRITERIA.

Belangrijke nota: het gebruik van niet-vergunde middelen is onderhevig aan de cascaderegelgeving
1ste keuze
benzylpenicilline (niet vergund)
2de keuze
sulfadoxine + trimethoprim
3de keuze
Er zijn geen 3de keuze middelen.
.

+ Resistentie

Indien systemische behandeling noodzakelijk is, is penicilline G het aangewezen antibioticum.

De combinatie trimethoprim + sulfonamide kan gebruikt worden indien parenterale behandeling moeilijk toepasbaar is, maar bij oraal gebruik is er mogelijk meer risico op resistentieselectie.

Indien veel etter of necrotisch materiaal aanwezig is, is de combinatie trimethoprim + sulfonamide niet werkzaam.

+ Staalname en diagnostiek

De klinische symptomen en aanwezigheid van geelgroen, eventueel gestold exsudaat onderaan korsten waar de haarwortels doorheen steken, zijn sterk indicatief voor dermatophilose. De waarschijnlijkheidsdiagnose op basis van klinische symptomen kan worden aangevuld door bacteriologisch onderzoek. Hiertoe neemt men enkele kleine haarplukjes met gestolde etter en, indien mogelijk, ook een wisser gedipt in vocht onder etterkorsten. Het is belangrijk dat hierbij niet te veel materiaal op de wisser genomen wordt om overwoekering door contaminanten tegen te gaan. De swab wordt ook best onmiddellijk in een geschikt transportmedium gebracht. De aanwezigheid van Dermathophilus congolensis in korsten kan microscopisch nagegaan worden door een gemodificeerde MayGrünwald/Giemsa kleuring. Deze kleuring kan gemakkelijk door de practicus uitgevoerd worden. Indien de kleuring negatief is of indien men het resultaat van de kleuring wil bevestigen, dienen de stalen geënt te worden op cultuurmedia.

+ Referenties

A1-bronnen

Haggett & Wilson. Overview of the use of antimicrobials for the treatment of bacterial infections in horses. Equine Veterinary Education 2008, 20: 433-448.

Prescott. Sulfonamides, diaminopyrimidines and their combinations. In Giguère et al., Antimicrobial Therapy in Veterinary Medicine, 5th ed. 2013: 279-294.

Weese & Yu. Infectious folliculitis and dermatophytosis. Veterinary Clinics of North America: Equine Practice 2013, 29: 559-575.